Önleyici Bakım
Önleyici bakım; ekipmanın ve bileşenlerinin sorun çıkarmadan önce durum izleme yoluyla arıza çıkarma ihtimallerini değerlendirmek ve önlem almaktır. Böylece ekipman belirli parametreler açısından izlenir ve ileriki dönemde hangi arızaları çıkarma ihtimalini sergiliyor kontrol edilir. Kestirimci bakımın iki amacı vardır. Bunlardan birincisi ekipmanın çıkarması muhtemel arızayı belirlemek, ikincisi ise bu arızanın büyümesini engellemek adına müdahale etmek. Temel olarak kestirimci bakım durum bazlıdır.
Kısaca kestirimci bakım; elektrik makinalarına ve ekipmanlarına periyodik aralıklarla yapılan gözlem ve ölçümler sonucu, arıza meydana gelmeden üretimi aksatmayacak şekilde yapılan bakımdır.
Kestirimci Bakımın Yaraları
-
- Arıza duruşlarını minimuma indirir veya tamamen ortadan kaldırır, çalışma süresini artırır
- Bakım maliyetlerini düşürür
- Verimsiz çalışan makinelerde elektrik tüketimi fazla olduğundan enerji yönünden tüketimin az olmasına yardımcı olur.
- Ürün kalitesinin sürekliliğini sağlar
- En önemlisi tamir bakımı yönlendirerek gereksiz işçilik ve malzeme israfını azaltır.
- Toplam Üretken Bakımın işletmede yaygınlaşmasında önemli rol oynar.
Kestirimci Bakımı Niçin Uygulamalıyız!
Kestirimci bakımın uygulanmasının kısa ve uzun vadede işletmeye birçok yararı vardır. Bunların bazılarını madde madde sıralaya biliriz.
-
- Arızadan dolayı plansız duruşları en aza indirir.
- Makinaların kullanım ömürlerini uzatır.
- Yedek parça stoklama gereksinimi azaltır.
- Arızalardan dolayı oluşabilecek kalitesiz ürünü azaltır.
- Üretim programına uyulma olasılığını arttırır.
- İşletmeye duruşlardan dolayı üretim aksamasını önler.
Yukarıda sıraladığımız maddelerin hepsi işletmenin karlılık oranını arttıracak maddeler. Kestirimci bakım ekstra bir maliyet gibi görülmemeli, uzun vadede bakıldığında işletmeye kar sağlamaktadır.
Kestirimci Bakım Nasıl Yapılmalıdır?
a)Öncelikli olarak ölçüm alınacak makineler listelenir.
b)Makineleri işletmede yerlerini gösterecek bir kroki hazırlanır
c) Makine üzerinde ölçüm alınacak noktalar belirlenir. (bu nokta makine ve bağlı bulunduğu ekipmana göre farklılık gösterir)
d) Ölçüm birimleri belirlenir
e) Belirlenen ölçüm birimine göre alarm seviyeleri belirlenmeli
f) Ölçüm periyodu belirlenir (makinenin önemine göre periyod kısa veya uzun tutulabilir)
g) Ölçümde işletme bölümlere ayrılır ve izlenecek rota belirlenir
h) Ölçüm yapan kişilere kolaylık olması açısından rota üzerindeki makineler buna göre sıralanır.
i) En önemli olan konu değerlendirme ve ölçüm alacak kişilerin eğitimden geçirilmesidir
Kestirimci Bakım Araçları
-
- a) Vibrasyon ölçüm cihazı :
Vibrasyon cihazıyla alınan titreşim frekanslarının değerlendirilmesi sonucunda makinede oluşmuş veya oluşabilecek sorunlar tespit edilmektedir. (rulman arızası, balanssızlık vb….)
-
- b) Termal Kamera :
Termal Kamera, ısı artışına bakılarak arızayı tespit eden bir cihazdır. En çok elektriksel sorunlarda kullandığımız, bunun yanında motor, redaktör, pompa gibi yerlerde de oluşan ısıdan arıza tahmini yapmamızı sağlar.
-
- c) Ultrasonik ses cihazı:
- c) Ultrasonik ses cihazı:
Ultrasonik ses cihazıyla hava kaçaklarını tespit ettiğimiz bunun dışında buhar kaçağı, elektriksel sorunların da bulunmasına yardımcı olur.
-
- d) Enerji analizörü :
- d) Enerji analizörü :
Enerji analizörü ile enerji tüketimini veya fazlar arası sorun olup olmadığını görebiliriz.
-
- e) Endoskopi cihazı :
- e) Endoskopi cihazı :
EndoskOpi cihazı, ekipmanı sökmeden yılan kamerası ile arızanın boyutu hakkında tam bilgi sahibi olmamızı sağlar.
Kestirimci Bakım Uygulama Yöntemleri
Model Bazlı Arıza Erken Uyarı Sistemi (MCM)
Model bazlı arıza erken uyarı sistemi bir süre sistemden gerçek zamanlı verileri toplayarak sistemin işleyişini izler ve kaydeder. MCM sistemine girilen verilerle sistemin normal değerleri yani model ile gerçek zamanlı verileri karşılaştırarak aradaki farkı izler ve arıza meydana gelmeden uyarır. MCM ekipmanı sadece elektriksel değil, makanik arızalardada erken safhalarda uyarır.
Titreşim Analizi
Titreşim analizi en etkili ve analizi en zor yöntem diyebiliriz. Dönen ekipmanların üzerinde titreşim ölçümü yaparak elde edilen verileri analiz ederek makinanın mekanik veya elektriksel durumunu gözlemleyip arıza oluşmadan önce önlem alınır.
Titreşim Analizi İle Buluna Bilecek Arızalar
-
- Balans bozukluğu
- Mil eğriliği
- Şase zayıflığı
- Cıvata gevşekliği
- Kaplin ayarsızlığı
- Rulman boşluğu
- Sürtünme
- Rezonans
- Kaymalı yatak aşınması
- Rulman arızası
- Rulman ömrü
- Dişli arızaları
- Elektriksel arızalar
- Hidrodinamik titreşimler
Yağ Analizi
Yağ analizi yönteminde yağın kalitesi ve alınan numuneleri filtreden geçirilerek elde edilen parçacık miktarı ve yapısına bakılarak makina üzerinde değerlendirme yapılır.
Sıcaklık Analizi
Son dönemde sıcaklık analizinde termal kameraların kullanımı yaygınlaşmaya başladı. Termal kamera ile hem elektriksel hem de kazı mekaniksel hatalar kolaylıkla buluna bilmektedir. Termal kamera özellikle elektriksel problemlerin tespitinde kullanılır. Uzaktan temassız ölçüm yaptığı için YG – AG ‘de güvenle kullanılır.